Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Lachusclo(-di-jardin)
Euphorbia peplus
Euphorbiaceae
Nom en français : Euphorbe des jardiniers.
Descripcioun :Aquesto lachusclo, que trachis proche dis oustau, es uno planto proun ramificado pas forço grando (20 cm). Li fueio soun óuvalo e primo e se recounèis peréu à si glando qu'an de bano loungarudo. Lou boursèu porto d'alo.
Usanço :Coume tóuti lis meno d'Euphorbia, la lachusclo-di-jardin es uno planto empouisounanto. Lou la que s'escoulo à la coupo èi di proun irritant pèr la pèu, lis iue e la bouco. Pamens, poudès vous n'en servi pèr crema li berrugo ; un cop pèr jour, vint jour de tèms (L.). Ei bon peréu pèr sougna li mouchourlo de fedo e de chivau. Lis ancian tuavon li pèis de ribiero emé d'éufòrbi gachado (M.).
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Euphorbia peplus L., 1753